Dom modlitwy został wzniesiony pod koniec XIX w. Synagoga nie była wyjątkowo ozdobna, o czym świadczą zachowane fotografie. Widać na nich dwa duże okna oraz okrągłe okienko w fasadzie budynku – wszystko od strony Rynku. Miała kształt prostokąta, przykrywał ją dwuspadowy dach.

 Obok budynku znajdowała się żydowska szkoła. W synagodze była szkoła żydowska. Przedszkolaki uczyły się tam na pamięć Talmudu, głośno recytując całe wersety. Przy otwartych oknach latem słychać było ten hajder (tak nazywaliśmy tę szkołę) na cały Rynek. Po ukończeniu chajderu część chłopców chodziła do Szkoły Powszechnej razem z nami, toteż mieliśmy wśród nich kolegów, zawiązywaliśmy przyjaźnie na lata dorosłe – pisał Aleksander Kalczyński. W czasie wojny wokół synagogi powstało getto. Po jego likwidacji w 1942 r. budynek popadał w ruinę, został rozebrany. W sąsiedztwie synagogi stała zbudowana w 1885 r. szkoła ludowa, rozbudowana w latach 70. XX w. – właśnie przy niej mieści się pusty plac po domu modlitwy.


Synagóga Mszana Dolna – Rynek 21 

            Modlitebňa bola postavená koncom 19. st. Synagóga nebola nijako zvlášť dekoratívna, o čom svedčia zachované fotografie. Na fasáde budovy môžete vidieť dve veľké okná a okrúhle okienko – všetko zo strany Trhového námestia. Mala obdĺžnikový tvar a bola zastrešená sedlovou strechou. 

Vedľa budovy bola židovská škola. V synagóge bola židovská škola. Predškoláci sa tam učili Talmud naspamäť, nahlas recitovali celé verše. Pri otvorených oknách v lete bolo počuť tento „hajder” (tak sme nazývali túto školu) na celé Trhové námestie. Po ukončení „hajderu” časť chlapcov chodievala s nami do Základnej školy, takže sme mali medzi nimi priateľov, kamarátili sme sa do dospelosti, napísal Aleksander Kalczyński. 

            Počas vojny bolo okolo synagógy zriadené geto. Po jeho likvidácii v r. 1942 budova začala chátrať a bola zbúraná. V blízkosti synagógy sa nachádzala ľudová škola, postavená v r. 1885, rozšírená v 70. rokoch 20. st. – hneď vedľa nej sa nachádza prázdne námestie po modlitebni. 


Galéria

liknij, aby powiększyć / klikni pre zväčšenie

Zdroj (Źródło): z zasobów (archív) Miejskiej Biblioteki w Mszanie Dolnej

Synagoga Mszana Dolna – Rynek 21